Σήμερα θέλω να σας μιλήσω για μια συγγραφέα που μου έκανε μεγάλη εντύπωση από τότε που πρωτάκουσα το όνομά της. Ήταν όταν ο Ευτύχης μιλούσε στο τηλεφωνο για ώρες με έναν φίλο του που καταπίνει κι αυτός βιβλία (σαν τον Ευτύχη βέβαια, κανείς) για κάτι που είχε σχέση με την ώρα του αστεριού και μου φάνηκε πολύ παράξενο. Έριξα μια ματιά, μάλιστα, και στην οθόνη του υπολογιστή του, που είχε γεμίσει από μια, ομολογουμένως εντυπωσιακή, γυναίκα με δυο πελώρια γατίσια μάτια! Κράτησα στο μυαλό μου το παράξενο όνομά της και τα μάτια της κι αναρωτιόμουν τι γίνεται με τα αστέρια και την Κλαρίσε.
Πριν από λίγες μέρες λοιπόν, έσκασε στο κεφάλι μου ένα βιβλίο, απ’ αυτά που αγοράζει ο Ευτύχης για να χαρίσει στα παιδιά των φίλων του και ξαφνικά έγινα αστροναύτης σε ένα παράξενο ταξίδι στον κόσμο της μυστηριώδους αυτής γυναίκας. Δε μπορείτε να φανταστείτε πόσο περιπετειώδης ήταν η ζωή της και μάλιστα από τότε που ήταν μωρό. Μα όσο κι αν η Κλαρίσε ήταν σαν κλαράκι, η δύναμη που πήγαζε από μέσα της ήταν τεράστια. Και να σκεφτείτε πως μεγάλωσε σε μια χώρα πολύ διαφορετική από την πατρίδα της, χωρίς ανέσεις και συνηθισμένα παιχνίδια, αλλά με πολλά ζώα που γίνονταν ήρωες στις ιστορίες που σκάρωνε με το μυαλό της. (Έτσι είμαστε εμείς τα ζώα, γεννημένοι πρωταγωνιστές, το ξεχάσατε;)
Όμως, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι απ’όσο καταλαβαίνω, η παιδική ηλικία είναι σαν το δωμάτιο που κρατάς ανοιχτό σε όλη σου τη ζωή. Μπαίνεις πού και πού μέσα και ανάβεις το φως με τα αστεράκια και τους πλανήτες και θυμάσαι πως δεν είσαι παρά ένα μικρό κομματάκι του σύμπαντος, μια και η ενήλικη ζωή σου είναι γεμάτη παρανοήσεις για το ποιος είσαι.
Οι ιστορίες που δεν είχαν τέλος ήταν οι αγαπημένες της και, το πιο σημαντικό, ακόμα κι αν κάποιος πέθαινε, εκείνη μπορούσε να φτιάξει έτσι την ιστορία ώστε να μην πεθάνει τελείως. Μεγαλώνοντας έζησε μια παραμυθένια ζωή δίπλα σε έναν διπλωμάτη, αφήνοντας τη Βραζιλία για την Ευρώπη, σαν σταρ από παλιά ασπρόμαυρη ταινία, ευγενική και καλοντυμένη πάντα, δίπλα σε πολύ πλούσιους ανθρώπους. Μα τους έβρισκε βαρετούς και το μόνο που ήθελε πραγματικά να κάνει ήταν να χτυπάει τα πλήκτρα της γραφομηχανής της, να γράφει ασταμάτητα. Ε ναι, σωστά το μαντέψατε! Μάζεψε τα βιβλία και τα γραπτά της, πήρε τα παιδιά της και γύρισε στη Βραζιλία, πολύ κοντά στην αγαπημένη της θάλασσα.
Δεν ήταν εύκολη η ζωή της, έπρεπε να δουλέψει σκληρά για να μεγαλώσει τα παιδιά της, αλλά και για να γράφει καθώς, όπως έλεγε, τίποτα δεν έχει μεγαλύτερη σημασία από το να σέβεσαι τις επιθυμίες σου. “Συγγραφή σημαίνει να χρησιμοποιείς τη λέξη σαν δόλωμα για να ψαρέψεις αυτό που δεν αποτελεί λέξη”. Αυτή ήταν η πιο βαθιά της πίστη. Και φαίνεται πως είχε δίκιο καθώς ήταν όλο και περισσότεροι οι αναγνώστες της, παρόλο που δεν της άρεσε να μιλά για τα βιβλία της, ούτε να δίνει συνεντεύξεις. Πίστευε πως η δημοσιότητα είναι ολέθρια για τους συγγραφείς. Εκτός από τα βιβλία της όμως, για να είμαι ειλικρινής, θα ήθελα να γνωρίσω τον σκύλο της τον Οδυσσέα. Μα τι παράξενο παιδί! Του άρεσε, λέει, να μασουλάει τσιγάρα. Φαντάζομαι τον Ευτύχη έτσι και δοκίμαζα κάτι τέτοιο και δεν μπορώ να συγκρατήσω τα γέλια μου!
Όμως η Κλαρίσε συνάντησε τη δική της ώρα του αστεριού μια μέρα πριν από τα γενέθλιά της. Ήταν τέτοιες μέρες το 1977 όταν έφυγε από τη ζωή γράφοντας στο τελευταίο της βιβλίο μια φράση που έμεινε μισή, γεμάτη μυστήριο: “Οσο για το μέλλον”.
Μα για σταθείτε, δε μπορεί να έφυγε τελείως από τη ζωή, αφού στις ιστορίες της μας έδειξε πως γίνονται και μαγικά.
Αυτό το ζήτημα θα το συζητήσω με την Εύα από το διπλανό διαμέρισμα, μια και τις προάλλες μου εκμυστηρεύτηκε πως την ώρα της ανάγνωσης στο σχολείο αυτή γράφει τις δικές της ιστορίες. Δε μπορεί λοιπόν, κάποια καλή ιδέα θα έχει. Θα της βάλω μάλιστα ν’ ακούσει και τον αγαπημένο μου Βραζιλιάνο μουσικό, τι λέτε;
Κλαρίσε Λισπέκτορ… για μικρές και μικρούς
Συγγραφέας: Nadia Fink
Εικονογράφος: Pitu Saa
Μετάφραση: Κατερίνα Μποσινάκη
Σειρά Αντιπριγκίπισσες #1
Εκδόσεις Oposito
