Ανατρέχω στη βιβλιοθήκη που είχα όταν ήμουν παιδί για να τραβήξω ένα βιβλίο από το ράφι. Δεν ξέρω ποιο να ξεχωρίσω. Κάποιο το αγάπησα περισσότερο, επειδή ήταν δώρο από χέρι αγαπημένου. Άλλο γιατί με συντρόφευσε σε στιγμές χαράς ή λύπης. Συνδύασα την αδυναμία μου γι’ αυτά με τις ιστορίες της διαδρομής τους προς εμένα. Προεξέχουν οι κοτσίδες της Πίπης, η μπάλα που κλοτσάει ο Μικρός Νικόλας και η παρέα του στην αλάνα, οι ήχοι που βγάζουν ο Μελένιος και η Μηλίτσα στη Ντενεκεδούπολη.
Στέκομαι τελικά σε ένα βιβλίο που μου άρεσε ως παιδί, αλλά αγάπησα περισσότερο αργότερα, ως μητέρα. Αναφέρομαι στα Μούμιν. Όταν ήμουν μικρή, είχε πέσει στα χέρια μου το «Τρελό καλοκαίρι στη χώρα των Μούμιν». Με θυμάμαι να το διαβάζω κάτω από μια λεύκα στο χωριό μου στην Αρκαδία. Έχασα το απογευματινό παιχνίδι με τα ξαδέρφια γιατί δεν ήθελα να το αφήσω από τα χέρια μου. Με είχε μαγέψει ο φανταστικός του κόσμος, οι χαρακτήρες και το ότι μέσα από την απλότητά του εξέμπεμπε σοφία. Όταν μετά από χρόνια είδα τις φιγούρες των Μούμιν στα εξώφυλλα της σειράς που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη, αναθάρρησε η καρδιά μου. Ο κόσμος των Μούμιν ήρθε και εγκαταστάθηκε στον δικό μας οικογενειακό κόσμο. Διαβάζαμε παρέα τις περιπέτειές τους και ονειρευόμασταν, ταξιδεύαμε, αγωνιούσαμε μαζί τους. Ήταν καθησυχαστικό ότι όσες δυσκολίες και αν αντιμετώπιζαν (αφού «η ζωή δεν είναι ήρεμη και ανενόχλητη»), στο τέλος επέστρεφαν σπίτι.
«Έχουμε κουραστεί τόσο και σέρνουμε τα ποδαράκια μας και δεν θα φτάσουμε ποτέ στο σπίτι. – Θα φτάσουμε, της είπε ο Μούμιν. Μην κλαίς. Κι όταν θα φτάσουμε, η μαμά θα μας έχει έτοιμο το φαγητό και θα μας αγκαλιάσει. Σκέψου πόσο ωραία θα είναι όταν τους πούμε τις περιπέτειές μας».
Η καρδιά μας χτυπούσε μαζί τους:
«Θα σε έσωζα και οκτώ φορές κάθε μέρα αν μπορούσα».
«Κι εγώ θα δεχόμουν οκτώ γιγάντια χταπόδια να μου ρίχνονται κάθε μέρα, αν ήταν να με σώζεις εσύ από τα πλοκάμια τους».
Μοιραζόμασταν τις έγνοιες τους:
«Μιλάνε ξένη γλώσσα. Είπε ο Σνίφιν. Αδύνατο να καταλάβουμε τι λένε». Η μαμά Μούμιν αναστέναξε. Θα είναι ζόρικα τα πράγματα. Είπε. Πώς να καταλάβω τι γεύση πουτίγκα θέλουν στα γενέθλιά τους; Πώς να μαντέψω πόσα μαξιλάρια χρειάζονται στον ύπνο τους;»
Φιλοσοφούσαμε:
«Μ’αρέσει εδώ. Είναι λες και… τίποτα δεν έχει σημασία. Στ’αλήθεια θέλω να πω.
– Γιατί υπάρχει κανένα μέρος όπου τα πράγματα έχουν σημασία;, ρώτησε η μικρή Μυ.
–Όχι, αποκρίθηκε ξέγνοιαστη η αδερφή της. Μην κάνεις ανόητες ερωτήσεις».
Ο κόσμος των Μούμιν έχει χιούμορ, είναι ανατρεπτικός και φωτίζει το γεγονός ότι τα πράγματα δεν είναι πάντα έτσι αλλά μπορεί να είναι κι αλλιώς. Έτσι το εκπληκτικό τους σύμπαν έγινε κοινό αναγνωστικό σημείο συνάντησης με τα παιδιά μου και φυσικά σημείο συνάντησης με την απόλαυση της ανάγνωσης. Στις σελίδες τους ένα καπέλο μπορεί να γίνει καλάθι αχρήστων που μεταμορφώνει ό,τι του πετάξουν. Μαγικά και παράξενα πλάσματα εμφανίζονται ως φυσικά επακόλουθα και όλα τα προβλήματα ξεπερνιούνται με ένα φλιτζάνι καφέ και μια αγκαλιά.
Αισιόδοξα, καλοσυνάτα, φιλόξενα, εκκεντρικά πλάσματα με μεγάλη αγάπη για τη φύση και τη χαρά της ζωής που μας έκαναν μέλη της δικής τους οικογένειας και μας παρέσυραν σε αξέχαστες περιπέτειες, στις οποίες επιστρέφουμε πολύ συχνά.
Γνωρίζω πως υπάρχει και σειρά κινουμένων σχεδίων με τα Μούμινς αλλά δεν θέλησα ποτέ να την παρακολουθήσω. Προτίμησα να μείνω με τις εικόνες που είχα φτιάξει στο μυαλό μου για τον παραμυθένιο κόσμο τους. Έχω όμως μια μαξιλαροθήκη και μια κούπα για καφέ με σχέδια των ηρώων και αν κάποτε ταξιδέψω στη Φιλανδία, θα επισκεφθώ σίγουρα και το σχετικό μουσείο.
————————————————
Η Παναγιώτα Στρίκου-Τομοπούλου είναι εμψυχώτρια παιδικών ομάδων. Εργάστηκε επί σειρά ετών σε δράσεις φιλαναγνωσίας στη δημοτική βιβλιοθήκη του δήμου Ν. Φιλαδέλφειας. Συντόνισε προγράμματα θεατρικού παιχνιδιού και παιχνιδιού σε δημόσια, ιδιωτικά σχολεία και ιδιωτικές σχολές. Επιμελείται εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολεία ενώ έχει σχεδιάσει ανάλογα προγράμματα για εκδοτικούς οίκους. Είναι συγγραφέας των βιβλίων “Στο τικ τακ του ρολογιού”, “Η φλύαρη πριγκίπισσα” (εκδ. Μεταίχμιο), “30+1 βιβλιοπαιχνιδίσματα”, “Ημερολόγιο εγκυμοσύνης”, “Σε μια σκηνή θεάτρου όπου όλα είναι μαγικά;” (εκδ. Κέδρος) και “Καληνύχτα Όβελ…” (εκδ. Παρρησία), ενώ τον Μάρτιο θα κυκλοφορήσει και το βιβλίο της “Το Ταξιδιάρικο Ξωτικό” (εικ. Θέντα Μιμηλάκη, εκδ. Μεταίχμιο)