Βιβλίο 1: Ραντεβού με τη Βασίλισσα & Βιβλίο 2: Η Αμαλία αιχμάλωτη των ληστών
Κείμενο: Λένα Διβάνη
Εικονογράφηση: Φίλιππος Αβραμίδης
Εκδόσεις: Πατάκη
Χρονιά έκδοσης: 2024, 2025
Ηλικίες: 9+
Βρισκόμαστε στο 1850. Σε μια Αθήνα πολύ διαφορετική από τη σημερινή: στην Κυψέλη έχει πραγματικά μελίσσια, στα Τουρκοβούνια βόσκουν πρόβατα… Μόνο στην Ερμού υπάρχουν ήδη μαγαζιά! Ο βασιλιάς Όθωνας και η βασίλισσα Αμαλία είναι αρχικώς αγαπητοί στους Έλληνες, μέχρι που ο λαός αλλάζει γνώμη γιατί δε συμφωνεί με τις ξενόφερτες ιδέες τους. Μεταξύ αυτών, τους ξενίζει ιδιαίτερα ότι η βασίλισσα δεν κάνει παιδί… Αρσενικό παιδί, μάλιστα, διάδοχο δηλαδή. Η βασίλισσα Αμαλία μπορεί πράγματι να μην κάνει παιδί, αλλά δημιουργεί ένα πνευματικό “παιδί” που οι Αθηναίοι απολαμβάνουν μέχρι σήμερα. Τον βασιλικό κήπο της, τον Εθνικό Κήπο δηλαδή, το Ζάππειο. Αν όλα αυτά τα ιδιόρρυθμα της βασίλισσας ξενίζουν τους ανθρώπους της προπολεμικής Αθήνας, δεν ξενίζουν καθόλου τον κυρ Λάμπρο, τον μπαμπά της μικρής Αμαλίας, μελισσοκόμο και κηπουρό στον εν λόγω κήπο, ο οποίος βαφτίζει την κόρη του Αμαλία προς τιμήν της ικανής βασίλισσας (τακτική πολύ διαδεδομένη τότε). Άλλωστε το κορίτσι έχει τον χαρακτήρα της βασίλισσας: ικανή, έξυπνη, εργατική και συμπονετική. Πρωτόσχολη στο Αρσάκειο με κρατική υποτροφία, αριστούχος και με όνειρο να γίνει δασκάλα, η Αμαλία περνά από δυσκολίες και εμπόδια, βοηθά και βοηθιέται, κατανοεί βαθιά τους ανθρώπους και δεν κρίνει.
Στο πρώτο βιβλίο, Ραντεβού με τη Βασίλισσα, η μικρή φτωχή Αμαλία γνωρίζει τη βασίλισσα μέσα από την απονομή των απολυτηρίων του σχολείου της και γεννιέται μια πρωτότυπη φιλία ανάμεσα στο ταλαντούχο κορίτσι που της δωρίζει μια ζωγραφιά και στη θλιμμένη βασίλισσα της Ελλάδας. Συμμετέχει στο παλιό έθιμο του αμίλητου νερού και τις φωτιές του Αϊ-Γιαννιού, καρδιοχτυπά για τον πατέρα, αφού η ζωή της πήρε ήδη τη μάνα, ανησυχεί για το μέλλον που σχεδιάζει με θάρρος σε μια εποχή που κάτι τέτοιο δεν της επιτρέπεται.
Στο δεύτερο βιβλίο, Η Αμαλία αιχμάλωτη των ληστών, η μικρή Αμαλία αποκτά ένα κουτάβι, δώρο από τη βασίλισσα, πιάνει δουλειά ως εσωτερική παιδαγωγός σε πλουσιοκόριτσα, γνωρίζει τη μεγαλύτερη μοδίστρα της εποχής και, φυσικά, πέφτει αιχμάλωτη ληστών λόγω μιας παρεξήγησης. Οι χαρακτήρες εδώ είναι περισσότεροι και γι’ αυτό δεν αναπτύσσονται τόσο εκτενώς όσο στο πρώτο βιβλίο. Έχει όμως ενδιαφέρουσες αναφορές σε πρόσωπα και συμβάντα της εποχής (και της παλαιότερης αυτής) όπως ο Ηλίας Μαυρομιχάλης ο Νεραϊδογεννημένος ή το πως πήραν το όνομά τους τα γλυκά εργολάβοι.
Και τα δύο βιβλία (8+) είναι καλογραμμένα και ενδιαφέροντα. Έχουν κάτι από το στυλ των βιβλίων της Άλκης Ζέη, κυρίως στον χαρακτήρα της ιδιαίτερα καλής, γλυκιάς, σοφής και ταλαντούχας Αμαλίας. Ένας τέτοιος χαρακτήρας την κάνει να φαίνεται συμπαθής, λιγάκι όμως εξωπραγματική. Οι υπόλοιποι χαρακτήρες του βιβλίου είναι σαφώς συμπαθέστεροι. Ωραίος και ο φεμινιστικός χαρακτήρας και των δύο βιβλίων, με δυναμικές γυναικείες φιγούρες, με σχολιασμό στο μισογυνισμό της εποχής και τις αδυναμίες της κοινωνίας.
Η ατμόσφαιρα που διέπει το κείμενο μεταφέρει τον αναγνώστη σε παλιότερες και πιο απλές εποχές, που μας θυμίζει έντονα ότι η Αθήνα υπήρξε κάποτε χωριό. Και μάλιστα, σύμφωνα με τον άποψη της βασίλισσας, ξερό σαν αφρικανικό χωριό! Ωραίες και οι μικρές αλληλένδετες ιστορίες που φωτίζουν τον τόπο και την Ιστορία του. Ωραία και η εξέλιξη των ηρώων. Βιβλία που, παρότι μιλούν για ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα, είναι γραμμένα με μια (ευπρόσδεκτα μελό κάποιες φορές) παιδική ελαφράδα μιας άλλης εποχής. Τόσο κειμενικά, όσο και συγγραφικά.
Η εικονογράφηση του Φίλιππου Αβραμίδη είναι πολύ όμορφη και θυμίζει βιβλία της Γλώσσας του δημοτικού τη δεκαετία του 80-90, με απλές γραμμές, γλυκά, εκφραστικά πρόσωπα και διάθεση παλιού ζωγραφικού πίνακα. Νομίζω ότι ο εικονογράφος ήταν η πλεόν κατάλληλη επιλογή για τα συγκριμένα βιβλία.
