Ένα βιβλίο μια φορά: Θάλεια Καραμολέγκου

 

Ιστορία χωρίς τέλος

Συχνά θυμάμαι έναν οκτάχρονο πιτσιρίκο, ο οποίος στη διάρκεια της αφήγησης ενός παραμυθιού με διακόπτει μ’ένα βλέμμα που μαρτυρούσε ότι βρισκόταν “αλλού” και λέει πολύ σοβαρά: “Κυρία, θέλω να μπω ΜΕΣΑ στην ιστορία!”. Ήταν λίγο μεγαλύτερός του ο Μπάστιαν Μπάλταζαρ Μπουξ, ο δεκάχρονος παθιασμένος αναγνώστης, που κατάφερε να χωθεί πραγματικά μέσα στην ιστορία που ονειρεύτηκε, την ιστορία που δεν τελειώνει ποτέ, την ιστορία των ιστοριών. Κρυμμένος στη σοφίτα του σχολείου, διαβάζει ένα ασυνήθιστο βιβλίο και, ω!του θαύματος, καταφέρνει να συμμετάσχει στις περιπέτειες που εξιστορούνται. Η Παιδική Αυτοκράτειρα, τα παράξενα όντα, το καλό και το κακό, η ομορφιά και η ασχήμια, η ζωή και ο θάνατος, έχοντας μάλιστα τα ίδια δικαιώματα, συμβιώνουν σε μια χώρα άχρονη και εκτός γεωγραφικού στίγματος.

Διαβάζοντας την Ιστορία Χωρίς Τέλος του Μίχαελ Εντε είχα την αίσθηση που συχνά με κυριεύει στα όνειρα, όταν πετάω λίγο πάνω από το έδαφος και κάθε φορά η σκέψη μου στο όνειρο μου ψιθυρίζει ενθαρρυντικά: “να, είδες; Μπορείς να το κάνεις! Θα πετάς όποτε θέλεις και όταν ξυπνήσεις!” Απαλλαγμένη από το βάρος μου και κάθε είδους βάρος, πετούσα μέσα στην ιστορία όπως κι ο ίδιος ο Μπάστιαν Μπάλταζαρ Μπουξ . Στην αρχή ήταν το καταφύγιο ενός δραπέτη από την άχαρη και άδικη πραγματικότητα που η καθημερινότητα τον ταλάνιζε, δίνοντάς τον βορά στους νταήδες του σχολείου (τότε ακόμα δε γινόταν λόγος για bullying), ενώ ο ίδιος δεν είχε τη δύναμη να την αντιμετωπίσει. Πουθενά δεν τα κατάφερνε, ούτε στα μαθήματα, ούτε στην άμυνα προς τις επιθέσεις, αλλά ούτε στην επικοινωνία με τους άλλους… Η ματαίωση τον κατέβαλλε.

Κατάφερε όμως να συναντήσει τη Γη της Επαγγελίας μέσα από τις σελίδες ενός βιβλίου, το έκλεψε μάλιστα παραβαίνοντας όλους τους απαγορευτικούς κανόνες που υποδαύλιζαν τους εφιάλτες του και διάβηκε τη μαγική πύλη της Ονειροφαντασίας.

Οι εικόνες που ζωντανεύει ο Έντε είναι ανάγλυφες, η πλοκή ευρηματική, οι ήρωες διαβολικά αξιαγάπητοι και συναρπαστικοί. Ο συγγραφέας απεχθάνεται τον διδακτισμό, πώς αλλιώς θα μπορούσε άλλωστε να γράψει κάποιος που πέρασε από τον κινηματογράφο, αλλά και το καμπαρέ, ως ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας κειμένων, ο οποίος ισχυριζόταν μάλιστα πως τα βιβλία του απευθύνονται σε κάθε παιδί από 8 έως 80 ετών. Βαθύτατα ουμανιστής και αταλάντευτος αντικομφορμιστής, υποστηρικτής της διαφορετικότητας, ο Μίχαελ Έντε αγαπά τους ήρωές του δίχως να τους ντύνει με όμορφα με όμορφα ρούχα και ιδανικά περιβάλλοντα, αντίθετα τους βουτάει στο καμίνι της καψαλισμένης κοινωνικής πραγματικότητας, δημιουργώντας συχνά αλλόκοσμες συνθήκες.

Σήμερα, σ’ έναν κόσμο γεμάτο από τα αποκαϊδια του πολέμου και τα ξέφτια της οικονομικής εξαθλίωσης, οι εικόνες που περιγράφει ο Έντε μοιάζουν πολύ οικείες, άλλωστε “υπήρχαν από πάντα” όπως θά’λεγε κι η Μόμο σ’ένα άλλο βιβλίο του.  Ωστόσο η σοφία, η ομορφιά και η αγάπη είναι ο μοναδικός εφικτός δρόμος για το ανθρώπινο είδος, κατά τον συγγραφέα κι ίσως γι’αυτό εκδόθηκε σε 30 σχεδόν χώρες, κι ας είναι άγνωστο το τέλος της. Γιατί η ελεύθερη βούληση είναι ο δρόμος που οδηγεί σ’ έναν κόσμο δίκαιο, γενναιόδωρο κι απαλλαγμένο από μανιχαϊστικές αντιλήψεις.

 

 

——————————————————-

Η Θάλεια Καραμολέγκου γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε παιδαγωγικά και ταξιδεύει στον ωκεανό του ήχου ακόμα και εν ύπνω. Έχει συνεργαστεί με πολλούς γνωστούς ραδιοφωνικούς σταθμούς της Αθήνας, από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 ως σήμερα, καθώς και με αρκετά έντυπα. Αυτή την περίοδο την ακουμε από την συχνότητα του Στο Κόκκινο 105,5 από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή (Στον Ωκεανό του Ήχου, 22:00-24:00). Προστάτης άγιος: Νίκολα Τέσλα. Αγαπημένο μότο: in coffee we trust.

Save

Save

Save

Save

Save

Save

Save

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Μαρίζα Ντεκάστρο

Κάθε μήνα, ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην Κόκκινη Αλεπού για το δικό του αγαπημένο παιδικό βιβλίο, αυτό που διάβαζε όταν ήταν παιδί. Σειρά παίρνει η συγγραφέας και κριτικός Μαρίζα Ντεκάστρο.

Ελένη Σβορώνου

Κάθε μήνα ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην “Κόκκινη Αλεπού” για το δικό του αγαπημένο παιδικό ή εφηβικό βιβλίο, που διάβαζε όταν ήταν ήταν εκείνος παιδί.

Βαγγέλης Ηλιόπουλος

Κάθε μήνα ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην “Κόκκινη Αλεπού” για το δικό του αγαπημένο παιδικό βιβλίο, που διάβαζε όταν ήταν ήταν εκείνος παιδί. Σήμερα, o πολυβραβευμένος συγγραφέας Βαγγέλης Ηλιόπουλος γράφει για τον Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και την αγάπη που έχει στο έργο του.