Κείμενο: Στέργια Κάββαλου
Εικονογράφηση: Γιώτα Κοκκόση
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Χρονιά έκδοσης: 2025
Ηλικίες: 5+
Αφηγήτρια της ιστορίας είναι ένα κοριτσάκι πέντε χρονών. Πηγαίνει προνήπιο και έξω από το σχολείο της υπάρχει ένα παγκάκι που για εκείνη και τη μαμά της έχει ιδιαίτερη σημασία. Κάθε μέρα, μετά το σχολείο, σε αυτό το παγκάκι μαμά και κόρη μοιράζονται τις όμορφες και τρυφερές στιγμές τους. Πώς πέρασε η μικρή, τι επινόησε, τι μοιράστηκε και πώς ένιωσε. Είναι μια στιγμή ανακούφισης και συναισθηματικού δεσίματος μεταξύ των δύο – τόσο, που τις λίγες στιγμές που δεν μπορούν να καθίσουν στο παγκάκι (όταν βρέχει, για παράδειγμα) η καθημερινότητα είναι λίγο απογοητευτική. “Δεν είναι το ίδιο”, όπως λέει και η μικρή αφηγήτρια. Όταν μια μέρα το κοριτσάκι θα βρει το παγκάκι τους κατειλημμένο, θα θυμώσει και θα πικραθεί, θα είναι όμως μια ευκαιρία να μάθει ότι τα παγκάκια είναι για όλους και η εμπειρία είναι πιο σημαντική από το τελετουργικό.
Πρόκειται για μια ιστορία καθαρή και απλή. Ξεχειλίζει τρυφερότητα και ενδυνάμωση, περιγράφει μια υγιή και ισορροπημένη σχέση παιδιού και γονέα. Δείχνει ίσως πόσο σημαντικά είναι τα τελετουργικά σε τέτοιες προσχολικές ηλικίες και πόσο ενισχύουν την αίσθηση της ασφάλειας και της κανονικότητας. Ωστόσο, η μικρή πρωταγωνίστρια αναγκάζεται να βιώσει την ταραχή της προσωρινής απώλειας, και είναι μια καλή στιγμή να κατανοήσει κάποια πράγματα, όπως την αξία της συγγνώμης, τη σημασίας του να μοιράζεσαι αλλά και την αίσθηση της ευελιξίας. Με λίγα λόγια, είναι μάλλον το πρώτο της μάθημα για το τι είναι πραγματικά σημαντικό.
Η εικονογράφηση της Κοκκόση είναι απολύτως ταιριαστή και στην ιστορία και στην παιδική της αίσθηση. Είναι σημαντικό ότι η αφήγηση γίνεται από ένα παιδί και μάλιστα αρκετά επιτυχημένα, χωρίς ψεύτικες “παιδικότητες”, αλλά ούτε και με τρόπο μεγαλίστικο. Είναι μια αφήγηση που θα νόμιζε ένα παιδί ότι ακούγεται ακριβώς έτσι όταν μιλάει, κι αυτό το βρήκα πολύ γοητευτικό και τεχνικά άρτιο. Σε αυτό το πλαίσιο λοιπό, και η εικονογράφηση του βιβλίου είναι παιδική, μα όχι παιδιάστικη. Απλή, μα όχι απλοϊκή. Τα χρώματα είναι ζωντανά αλλά απαλά και ζεστά, οι γραμμές σαφείς και καθαρές, οι χαρακτήρες αφαιρετικοί αλλά αληθινοί.
Γενικά πρόκειται για ένα αρκετά γλυκό και όμορφο βιβλίο, που έχει σίγουρα τις αρετές του. Η ένστασή μου είναι η εξής: δεν ξέρω ακριβώς σε ποιο κοινό απευθύνεται. Υποτίθεται ότι απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας; σε αυτήν την περίπτωση, η θεματική του είναι μάλλον γενική και απομακρυσμένη από τα ενδιαφέροντα ενός παιδιού τέτοιας ηλικίας. Είναι για κάποια μεγαλύτερη ηλικία; Τότε μια πρωταγωνίστρια προνηπίου και οι τελετουργικού τύπου προβληματισμοί της δεν ενδιαφέρουν σίγουρα ένα μεγαλύτερο παιδί. Είναι για γονείς; Πιθανώς, αλλά με έναν χαρακτήρα διδακτικό και εκπαιδευτικό. Θα μπορούσα να σκεφτώ βέβαια έναν γονιό ή κηδεμόνα να κάνει μεγαλόφωνη ανάγνωση το εν λόγω βιβλίο μαζί με το παιδί, ώστε να συζητηθούν θέματα όπως το μοίρασμα, το δικαίωμα στον δημόσιο χώρο κλπ. Ως τέτοιο βιβλίο μπορώ να το αξιολογήσω ως καλό, όχι όμως εύκολα ως παιδικό, καθώς ναι μεν υπάρχουν σίγουρα αναγνωρίσιμες καταστάσεις και χαρακτήρες που το παιδί μπορεί να ταυτιστεί, όμως το υπερβολικά καθημερινό/ρεαλιστικό του πλαίσιο που υπολείπεται περιπέτειας δεν το καθιστά αρκετά συναρπαστικό. Σίγουρα όμως είναι ένα χαριτωμένο βιβλίο, που μπορεί να διαβαστεί σε περιπτώσεις που θέλουμε να μιλήσουμε σε ένα μικρό παιδί για την έννοια του ανήκειν και της (μη) αποκλειστικότητας.
